O TRIHINELOZI
Prvi zapisi o otkriću trihineloze datiraju oko 1200. godine pre nove ere. Naime, 1974. god. u međurebarnoj muskulaturi jedne egipatske mumije utvrđeno je prisustvo učaurenih trihinela. Smatra se čak, da je i Muhamed koji je udario temelje islama, zabranio svojim vernicima konzumiranje svinjskog mesa između ostalog i zbog trihineloze.
Trihineloza je bolest ljudi i životinja (više od 100 vrsta sisara) uzrokovana parazitom koji pripada rodu Tricihinella.
Pripadnici ovog roda nađeni su gotovo na svim kontinentima, u svim klimatskim oblastima, kako u tropima tako i u polarnom pojasu.
Primenom molekularnih metoda utvrđeno je više genotipova Tricihinella od kojih je u Srbiji najzastupljenija Tricihinella spiralis–T1.
IZGLED PARAZITA
Trihineloza je bolest koju izaziva parazit valjkastog oblika. Razlike kod mužjaka i ženke postoje. Mužjak je veličine 1,0-1,6 x 0,03-0,04 mm. Ženka je dvostruko veća, oko 2,5-4,0 x 0,05-0,06. Za razvoj trihinela nije potreban poseban prelazni domaćin, jer se u istom domaćinu nalaze larve i odrasli oblici.
INFEKCIJA, BOLEST LJUDI
U Srbiji je prva infekcija kod svinja otkrivena 1918. godine, a prvi slučajevi trihineloze kod ljudi zabeleženi su 1923. godine.
Srbija i danas spada u zemlje sa visokim procentom infekcije ljudi a suočena je i sa činjenicom da je infekcija kod domaćih svinja prisutna gotovo na teritoriji cele zemlje. Najveći procenat infekcije zabeležen je u Pomoravskom, Sremskom i Braničevskom okrugu.
Bolest kod ljudi nastupa posle konzumiranja nedovoljno termički obrađenog mesa u kojem se nalaze larve trihinela. Bolest se održava prenošenjem u lancu pacov-svinja-čovek. Čovek najčešće oboli nakon konzumiranja nedovoljno termički obrađenog mesa i mesnih prerađevina (šunka, kobasica, kulen…) poreklom od svinjskog mesa u kojem se nalaze larve trihinela, a veoma često i nakon konzumirnja mesa i mesnih prerađevina konja, krava, ovaca, koza u čijem mesu su takođe prisutne larve trihinela.
U našoj zemlji oboljenje se najčešće javlja tokom zimskih meseci, nakon klanja svinja.
Prvi znak bolesti je veoma visoka visoka temperatura i bol u mišićima, zapaljenje mišića.
Slika 1. Larva u mišiću kod domaće svinje-trihinoskopija
Slika 2. Larva u mišiću kod divlje svinje-trihinoskopija